จำปา

Michelia champaca Linn (Magnoliaceae), Sonchampa, Champak, Orange Chempaka.

จำปา

จำปา เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางสูงประมาณ 20 ฟุต เปลือกลำต้นบางสีน้ำตาลออกขาว ลำต้นและกิ่งมีเส้นควั่นเป็นรอยและมีตุ่มเล็กๆ กิ่งเปราะ ใบใหญ่ยาวปลายแหลมกว้างประมาณ 5 นิ้ว ยาวประมาณ 10 นิ้ว ดอกออกเดี่ยวๆ ตามโคนก้านใบ ดอกซ้อน 2 ชั้น มี 8-10 กลีบ กลีบยาวรูปใบหอกยาวประมาณ 2 นิ้ว สีเหลืองแก่ เกสรตัวผู้เป็นเส้นยาวคล้ายเม็ดข้าวสารล้อมแน่นเป็นวงภายในดอก เกสรตัวเมียเป็นแท่งกลมเล็กยอดแหลมคล้ายฝักข้าวโพดเล็กๆ สีเขียวอ่อนอยู่กลางเกสรตัวผู้ ดอกหอมเย็น

จำปามีถิ่นกำเนิดในชะวาอินเดีย พม่า ในเมืองไทยมีอยู่ประมาณ 3-4 ชนิด มีขื่อพื้นเมืองต่างๆ กัน เช่น ทางใต้เรียกจำปากอ ตรังเรียกจำปาเขา นครศรีธรรมราชเรียกจำปาทอง สุราษฎร์ธานีเรียกจำปาป่า

จำปาเป็นไม้กลางแจ้งชอบดินร่วนซุย ไม่ชอบดินเหนียว การขยายพันธุ์ใช้วิธีตอนหรือสกัดหางไหล

จำปา อาจปลูกเป็นไม้ประดับได้ดี ผู้ปลูกก็หวังดอกที่มีกลิ่นหอมชื่นใจ นิยมนำมาทำเป็นอุบะห้อยชายพวงมาลัย จำปาเป็นไม้ปลูกยาก อายุไม่ใคร่ยืน มักปลูกเป็นไม้เสี่ยงทาย ผู้ใดปลูกจำปางามก็ถือว่าเจริญรุ่งเรือง ประโยชน์ในทางสมุนไพรคือ ดอกใช้บำรุงหัวใจ ระงับอาการเกร็ง บำรุงธาตุ เปลือกแก้ไข้ ขับปัสสาวะ น้ำคั้นจากใบใช้แก้โรคลำไส้อักเสบ รากเป็นยาถ่ายและขับระดูสตรี